Þuríður Guðmundsdóttir - Rætur Ég geng um skrúðgarða borgar
og blómin horfa á mig
litríkum framandi augum
og ilmur þeirra er alltaf nýr
Í fjarska situr fölblá gleymmérei
á fötum lítils barns
Því blágresi, holtasóley og steinbrjótur
voru blóm bernsku minnar
Og rætur þeirra
verða alltaf mínar
|
Ættkvísl |
|
Primula |
|
|
|
Nafn |
|
parryi |
|
|
|
Höfundur |
|
A. Gray. |
|
|
|
Ssp./var |
|
|
|
|
|
Höfundur undirteg. |
|
|
|
|
|
Yrki form |
|
|
|
|
|
Höf. |
|
|
|
|
|
Íslenskt nafn |
|
Gyðjulykill |
|
|
|
Ætt |
|
Maríulykilsætt (Primulaceae). |
|
|
|
Samheiti |
|
|
|
|
|
Lífsform |
|
Fjölær jurt. |
|
|
|
Kjörlendi |
|
Sól, (hálfskuggi). |
|
|
|
Blómlitur |
|
Rauðrófupurpura-purpura. |
|
|
|
Blómgunartími |
|
Júní. |
|
|
|
Hæð |
|
20-40 sm |
|
|
|
Vaxtarhraði |
|
|
|
|
|
|
|
|
Vaxtarlag |
|
Sterklegar plöntur, með langæjan, einkennandi trjákvoðuilm, ekki mélugar. |
|
|
|
Lýsing |
|
Lauf 10-33 x 1,5-6 sm, þakin stuttum kirtilhárum með legg, öfuglensulaga
til aflöng-öfugegglaga, snubbótt eða næstum hvassydd, stundum broddydd, mjókka smám saman í sterklegan, vængjaðan stilk. Blómstönglar allt að 40 sm langir, sveipir 1 eða 2, leggir allt að 10 langir. Stoðblöð allt að 1,5 sm. Blóm allt að 20 í einhliða blómskipun. Bikar 8-15 mm, pípulaga, venjulega purpura, klofinn til hálfs. Pípa ögn lengri en bikarinn. Krónutunga skálaga, flipar breytilegir, skarast, ögn sýldir. |
|
|
|
Heimkynni |
|
V Bandaríkin. |
|
|
|
Jarðvegur |
|
Meðalfrjór, framræstur, meðalrakur. |
|
|
|
Sjúkdómar |
|
Engir. |
|
|
|
Harka |
|
4 |
|
|
|
Heimildir |
|
= 1,2 |
|
|
|
Fjölgun |
|
Skipting að vori eða hausti, sáning að hausti. |
|
|
|
Notkun/nytjar |
|
Í steinhæðir, í kanta, í fjölæringabeð. |
|
|
|
Reynsla |
|
Þrífst vel bæði norðanlands og sunnan, gullfalleg tegund. Frá 1984 í N1, þrífst þar með ágætum. |
|
|
|
Yrki og undirteg. |
|
|
|
|
|
Útbreiðsla |
|
|
|
|
|
|
|