Jón Helgason - úr ljóðinu Á Rauðsgili
Hugrökk teygist á háum legg
hvönnin fram yfir gljúfravegg,
dumbrauðu höfði um dægrin ljós
drúpir hin vota engjarós.


Primula hirsuta
Ættkvísl   Primula
     
Nafn   hirsuta
     
Höfundur   All.
     
Ssp./var  
     
Höfundur undirteg.  
     
Yrki form  
     
Höf.  
     
Íslenskt nafn   Roðalykill
     
Ætt   Maríulykilsætt (Primulaceae).
     
Samheiti  
     
Lífsform   Fjölær jurt.
     
Kjörlendi   Sól, hálfskuggi.
     
Blómlitur   Purpurableikur til lilla.
     
Blómgunartími   Maí.
     
Hæð   10 sm
     
Vaxtarhraði  
     
 
Roðalykill
Vaxtarlag   Allbreytileg tegund með opna blaðhvirfingu, þykk, stinn lauf. Plöntur ekki mélugar.
     
Lýsing   Lauf 2-13 x 1-4 sm, næstum kringlótt til aflöng, breið- og sljótennt, mjókka í vængbreiðan legg, þakin litlausum til rauðleitum eða oftar gulum kirtilhárum, allt að 0,2 mm, hárendinn litlaus til svartur. Blómstöngular allt að 7 sm, oft enginn eða því sem næst, venjuleg styttri eða jafn langur laufunum, með kirtilhár. Blóm 1-10, raðað út frá einni miðju. Stoðblöð 1-3 mm, venjulega +/- egglaga, pappírskennd. Bikar allt að 7 mm, grænn, límugur. Króna purpurableik til lilla, stöku sinnum hvít, oftast með hvítt auga. Krónutunga allt að 2,5 sm í þvermál. Blóm flöt skífa til ögn bollalaga. Krónupípa ljósari, allt að 3 x lengri en bikarinn, flipar egglaga, djúpsýldir hálfa leið niður í kringlóttaa flipa. Fræhýði ekki nema 0,8 x bikarinn.
     
Heimkynni   V Európa.
     
Jarðvegur   Léttur, framræstur, meðalrakur.
     
Sjúkdómar   Engir.
     
Harka   5
     
Heimildir   = 1, 2
     
Fjölgun   Skipting að vori eða hausti, sáning að hausti.
     
Notkun/nytjar   Í steinhæðir, í kanta, í beð, sem undirgróður.
     
Reynsla   Harðgerð planta bæði norðan- og sunnanlands.
     
Yrki og undirteg.  
     
Útbreiðsla  
     
Roðalykill
Roðalykill
Roðalykill
Roðalykill
Roðalykill
Roðalykill
Roðalykill
Roðalykill
Roðalykill
Roðalykill
Lystigarður Akureyrar - Eyrarlandsstofa - Sími: 462 7487 - Netfang: gkb@akureyri.is