Halldór Kiljan Laxness - Heimsljós "Fegursta blómið, það lifir í huldum stað, fæstir fá nokkurntíma að sjá það, mörgum sést yfir það, nokkrir kunna ekki skil á gildi þess, þeir sem uppgötva það munu ekki sjá annað blóm síðan. Allan daginn hugsar maður um það. Þegar maður sefur dreymir mann það. Maður deyr með nafn þess á vörum."
|
| Ættkvísl |
|
Gentiana |
| |
|
|
| Nafn |
|
farreri |
| |
|
|
| Höfundur |
|
Balf. f. |
| |
|
|
| Ssp./var |
|
|
| |
|
|
| Höfundur undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Yrki form |
|
|
| |
|
|
| Höf. |
|
|
| |
|
|
| Íslenskt nafn |
|
Heiðvöndur |
| |
|
|
| Ætt |
|
Maríuvandarætt (Gentianaceae). |
| |
|
|
| Samheiti |
|
|
| |
|
|
| Lífsform |
|
Fjölær jurt. |
| |
|
|
| Kjörlendi |
|
Sól (hálfskuggi). |
| |
|
|
| Blómlitur |
|
Heiðblár. |
| |
|
|
| Blómgunartími |
|
Haust. |
| |
|
|
| Hæð |
|
10-15 sm |
| |
|
|
| Vaxtarhraði |
|
Meðalhraður vöxtur. |
| |
|
|
|
|
|
| Vaxtarlag |
|
Myndar breiður, jarðlægra, rótskeyttra stöngla. Blóm upprétt, blöðin mjó, lítið eitt sveigð. Stönglar allt að 10-15 sm, greinóttir, grannir, skriðulir.
|
| |
|
|
| Lýsing |
|
Hvirfingalaufin í þéttu brumi, ekki augljós, stöngullaufin 1,8-4 sm x 1,5-3 mm, bandlaga, samhliða að mestu, mjókka snögglega í hvassan odd, heilrend eða með strjálar, mjög ógreinilegar litlar tennur. Blómin ofan við efsta blaðparið greinilega með legg. Bikarflipar, krónuflipar og fræflar 5 talsins. Bikarpípa 1,2 x 1,7 sm, flipar 2-3,5 sm, 1,8 sinnum lengd pípunnar eða lengri, sveigjast smám saman aftur frá krónunni. Krónan pípu- eða trektlaga með útstæð flipa, himinblá með purpurabrúnar rákir á ytra borði. Pípan 4,8-6 sm, flipar 8-10 mm með lítinn en greinilegan brodd.
|
| |
|
|
| Heimkynni |
|
NV Kína (Gansu, Tíbet). |
| |
|
|
| Jarðvegur |
|
Léttur, framræstur, meðalrakur. |
| |
|
|
| Sjúkdómar |
|
Engir. |
| |
|
|
| Harka |
|
5 |
| |
|
|
| Heimildir |
|
= 1,2 |
| |
|
|
| Fjölgun |
|
Skipting að vori, sáning að hausti. |
| |
|
|
| Notkun/nytjar |
|
Í steinhæðir, í beð, í kanta. |
| |
|
|
| Reynsla |
|
Flott tegund sem blómgast árvisst í Lystigarðinum. |
| |
|
|
| Yrki og undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Útbreiðsla |
|
|
| |
|
|
|
|