Jón Thoroddsen - Barmahlíð

Hlíðin mín fríða
hjalla meður græna
og blágresið blíða
og berjalautu væna,
á þér ástaraugu
ungur réð ég festa,
blómmóðir bezta!

Sá ég sól roða
síð um þína hjalla
og birtu boða
brúnum snemma fjalla.
Skuggi skauzt úr lautu,
skreið und gráa steina,
leitandi leyna.

Blómmóðir bezta,
beztu jarðargæða
gaf þér fjöld flesta
faðir mildur hæða.
Hver mun svo, er sér þig,
sálar þjáður dofa,
að gleymi guð lofa?

Hlíð, þér um haga
hlýr æ blási andi,
döggvi vordaga
dögg þig sífrjóvgandi!
Um þig aldrei næði,
af þér svo að kali,
vetur vindsvali!


Tulipa urumiensis
Ættkvísl   Tulipa
     
Nafn   urumiensis
     
Höfundur   Stapf.
     
Ssp./var  
     
Höfundur undirteg.  
     
Yrki form  
     
Höf.  
     
Íslenskt nafn   Gulltúlipani*
     
Ætt   Liljuætt (Liliaceae).
     
Samheiti  
     
Lífsform   Fjölær laukur.
     
Kjörlendi   Sól.
     
Blómlitur   Gulur/rauðleit að utan.
     
Blómgunartími   Maí-júní.
     
Hæð   10-20 sm
     
Vaxtarhraði  
     
 
Gulltúlipani*
Vaxtarlag   Laukur allt að 2 sm í þvermál, hnöttóttir. Innra borð laukhýðis lítið eitt hært við grunninn.
     
Lýsing   Blómstönglar 10-20 sm, að mestu neðanjarðar, hárlausir. Lauf 2-4 talsins, græn eða dálítið bláleit, oftast í sléttri blaðhvirfingu, hárlaus. Knúppar drúpandi. Blóm 1 eða 2. Blómhlífarblöð allt að 4 x 1 sm, gul með lilla eða rauðbrúnni slikju á ytra borði. Frjóþræðir hærðir, frjóhnappar og frjó gult.
     
Heimkynni   NV Íran.
     
Jarðvegur   Léttur, sendinn, framræstur.
     
Sjúkdómar  
     
Harka   5
     
Heimildir   = 1
     
Fjölgun   Hliðarlaukar, sáning.
     
Notkun/nytjar   Í steinhæðir, sem undirgróður undir tré og runna.
     
Reynsla   Harðgerð og auðræktuð tegund. Ein gömul breiða af þessum túlipana er í Lystigarðinum, blómstrar mikið og breiðist út. Önnur planta sem sáð var tiæ 1989 og gróðursett í beð 1992 þrífst vel og fjölgar sér líka í Lystigarðinum.
     
Yrki og undirteg.  
     
Útbreiðsla  
     
Gulltúlipani*
Gulltúlipani*
Gulltúlipani*
Lystigarður Akureyrar - Eyrarlandsstofa - Sími: 462 7487 - Netfang: gkb@akureyri.is