Sigfús Daðason - Vængjasláttur Akureyri
mjög skreytt
reynitrjám.
Sá sem gengi um bæinn
á septemberkvöldi:
dimmur skuggi innfjarðarins
fylgdi honum á aðra hönd hvar sem hann færi,
lifandi, kvikur!
Sálarspegill!
Heilagur lundur
rís í hæðir.
Og gangi maður í lundinn
er hann þar einn með sjálfum sér.
Það gustar um limið
og fuglarnir í björtum trjákrónunum
fælast skóhljóð einmanans
og hviðra með vængjaslætti
yfir höfði hans og úti í myrkrinu.
Og upp fyrir honum rennur þá: hvílík
sú dýrð sem einmananum hlotnast.
|
| Ættkvísl |
|
Pinus |
| |
|
|
| Nafn |
|
peuce |
| |
|
|
| Höfundur |
|
Griseb. |
| |
|
|
| Ssp./var |
|
|
| |
|
|
| Höfundur undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Yrki form |
|
|
| |
|
|
| Höf. |
|
|
| |
|
|
| Íslenskt nafn |
|
Silkifura (Balkanfura) |
| |
|
|
| Ætt |
|
Þallarætt (Pinaceae). |
| |
|
|
| Samheiti |
|
|
| |
|
|
| Lífsform |
|
Sígrænt tré. |
| |
|
|
| Kjörlendi |
|
Sól. |
| |
|
|
| Blómlitur |
|
Kk reklar gulir, appelsínugulir, rauðir. |
| |
|
|
| Blómgunartími |
|
Maí-júní. |
| |
|
|
| Hæð |
|
10-20 m |
| |
|
|
| Vaxtarhraði |
|
Fremur hraðvaxta. |
| |
|
|
|
|
|
| Vaxtarlag |
|
Tré 10-20 m há í heimkynnum sínum. Króna mjó-keilulaga. Bolur oft greinóttur alveg niður að jörð. Börkur þykkur, grábrúnn, á neðri hluta bols er hann djúprákóttur og með mjó hreistur. Greinar stuttar, sverar, uppsveigðar á ungum trjám en ± láréttar á gömlum trjám. Ársprotar grófir, grænleitir, glansandi, hárlausir!, grábrúnir á 1. ári. |
| |
|
|
| Lýsing |
|
Brum ydd, egglaga, 10 mm löng, brún, kvoðug. Barrnálar 5 saman í knippi, lifa 3 ár. Pensillaga á endum greinanna, greinar 7-10 sm langar,1 mm breiðar, beinar og nokkuð stinnar, grænar eða þá grágrænar, hvassyddar, jaðrar fíntenntir. Barrnálarnar eru með loftaugaraðir á öllum hliðum, kvoðugangur við yfirhúð. Nálaslíður eru 18-20 mm löng, skammæ, detta af á 1. ári. Könglar kvoðugir, endastæðir, stakir eða allt að 3-4 saman, leggstuttir. Uppstæður eða hangandi 8-15 sm langir, 2-3 sm breiðir, sívalir, ljósbrúnir. Köngulskeljar öfugegglaga, um 1 sm, allgreinilega langrákóttar. Fræ 7 mm löng, egglaga, vængir 15(-20) mm langir. |
| |
|
|
| Heimkynni |
|
Júgóslavía, Albanía, Grikkland, 800-2100 m h.y.s. |
| |
|
|
| Jarðvegur |
|
Meðalrakur, sendinn. |
| |
|
|
| Sjúkdómar |
|
|
| |
|
|
| Harka |
|
5 |
| |
|
|
| Heimildir |
|
1,7, 9 |
| |
|
|
| Fjölgun |
|
Sáning. |
| |
|
|
| Notkun/nytjar |
|
Í þyrpingar, sem stakstæð tré, í beð, í brekkur, í steinhæð, í fláa, klippt í ker. |
| |
|
|
| Reynsla |
|
Nokkrar misgamlar plöntur eru til í Lystigarðinum, þrífast vel, ekkert kal. Hefur reynst vel í garðinum.
Harðgerð og auðræktuð tegund og mun harðari en hörkutalan gefur til kynna. Þolir vel klippingu. Skýla þarf ungplöntum. |
| |
|
|
| Yrki og undirteg. |
|
Nokkur yrki í ræktun erlendis sem þyrfti að prófa betur, svo sem 'Aurea' með dauf-gulleitar nálar, litur skærari að vetri, 'Aureovariegata' skærgult barr á yngri sprotum, síðar fagurgrænar og að lokum má nefna 'Glauca Compacta' þéttvaxið yrki með bláleitt barr. |
| |
|
|
| Útbreiðsla |
|
Fljótvaxin, harðgerð og einkar falleg fura. |
| |
|
|
|
|