Jón Thoroddsen - Barmahlíð
Hlíðin mín fríða
hjalla meður græna
og blágresið blíða
og berjalautu væna,
á þér ástaraugu
ungur réð ég festa,
blómmóðir bezta!
Sá ég sól roða
síð um þína hjalla
og birtu boða
brúnum snemma fjalla.
Skuggi skauzt úr lautu,
skreið und gráa steina,
leitandi leyna.
Blómmóðir bezta,
beztu jarðargæða
gaf þér fjöld flesta
faðir mildur hæða.
Hver mun svo, er sér þig,
sálar þjáður dofa,
að gleymi guð lofa?
Hlíð, þér um haga
hlýr æ blási andi,
döggvi vordaga
dögg þig sífrjóvgandi!
Um þig aldrei næði,
af þér svo að kali,
vetur vindsvali! |
|
Ættkvísl |
|
Pinus |
|
|
|
Nafn |
|
peuce |
|
|
|
Höfundur |
|
Griseb. |
|
|
|
Ssp./var |
|
|
|
|
|
Höfundur undirteg. |
|
|
|
|
|
Yrki form |
|
|
|
|
|
Höf. |
|
|
|
|
|
Íslenskt nafn |
|
Silkifura (Balkanfura) |
|
|
|
Ætt |
|
Þallarætt (Pinaceae). |
|
|
|
Samheiti |
|
|
|
|
|
Lífsform |
|
Sígrænt tré. |
|
|
|
Kjörlendi |
|
Sól. |
|
|
|
Blómlitur |
|
Kk reklar gulir, appelsínugulir, rauðir. |
|
|
|
Blómgunartími |
|
Maí-júní. |
|
|
|
Hæð |
|
10-20 m |
|
|
|
Vaxtarhraði |
|
Fremur hraðvaxta. |
|
|
|
|
|
|
Vaxtarlag |
|
Tré 10-20 m há í heimkynnum sínum. Króna mjó-keilulaga. Bolur oft greinóttur alveg niður að jörð. Börkur þykkur, grábrúnn, á neðri hluta bols er hann djúprákóttur og með mjó hreistur. Greinar stuttar, sverar, uppsveigðar á ungum trjám en ± láréttar á gömlum trjám. Ársprotar grófir, grænleitir, glansandi, hárlausir!, grábrúnir á 1. ári. |
|
|
|
Lýsing |
|
Brum ydd, egglaga, 10 mm löng, brún, kvoðug. Barrnálar 5 saman í knippi, lifa 3 ár. Pensillaga á endum greinanna, greinar 7-10 sm langar,1 mm breiðar, beinar og nokkuð stinnar, grænar eða þá grágrænar, hvassyddar, jaðrar fíntenntir. Barrnálarnar eru með loftaugaraðir á öllum hliðum, kvoðugangur við yfirhúð. Nálaslíður eru 18-20 mm löng, skammæ, detta af á 1. ári. Könglar kvoðugir, endastæðir, stakir eða allt að 3-4 saman, leggstuttir. Uppstæður eða hangandi 8-15 sm langir, 2-3 sm breiðir, sívalir, ljósbrúnir. Köngulskeljar öfugegglaga, um 1 sm, allgreinilega langrákóttar. Fræ 7 mm löng, egglaga, vængir 15(-20) mm langir. |
|
|
|
Heimkynni |
|
Júgóslavía, Albanía, Grikkland, 800-2100 m h.y.s. |
|
|
|
Jarðvegur |
|
Meðalrakur, sendinn. |
|
|
|
Sjúkdómar |
|
|
|
|
|
Harka |
|
5 |
|
|
|
Heimildir |
|
1,7, 9 |
|
|
|
Fjölgun |
|
Sáning. |
|
|
|
Notkun/nytjar |
|
Í þyrpingar, sem stakstæð tré, í beð, í brekkur, í steinhæð, í fláa, klippt í ker. |
|
|
|
Reynsla |
|
Nokkrar misgamlar plöntur eru til í Lystigarðinum, þrífast vel, ekkert kal. Hefur reynst vel í garðinum.
Harðgerð og auðræktuð tegund og mun harðari en hörkutalan gefur til kynna. Þolir vel klippingu. Skýla þarf ungplöntum. |
|
|
|
Yrki og undirteg. |
|
Nokkur yrki í ræktun erlendis sem þyrfti að prófa betur, svo sem 'Aurea' með dauf-gulleitar nálar, litur skærari að vetri, 'Aureovariegata' skærgult barr á yngri sprotum, síðar fagurgrænar og að lokum má nefna 'Glauca Compacta' þéttvaxið yrki með bláleitt barr. |
|
|
|
Útbreiðsla |
|
Fljótvaxin, harðgerð og einkar falleg fura. |
|
|
|
|
|