Þuríður Guðmundsdóttir - Rætur
Ég geng um skrúðgarða borgar
og blómin horfa á mig
litríkum framandi augum
og ilmur þeirra er alltaf nýr

Í fjarska situr fölblá gleymmérei
á fötum lítils barns

Því blágresi, holtasóley og steinbrjótur
voru blóm bernsku minnar

Og rætur þeirra
verða alltaf mínar

Paeonia officinalis
Ættkvísl   Paeonia
     
Nafn   officinalis
     
Höfundur   L.
     
Ssp./var  
     
Höfundur undirteg.  
     
Yrki form  
     
Höf.  
     
Íslenskt nafn   Bóndarós
     
Ætt   Bóndarósarætt (Paeoniaceae).
     
Samheiti  
     
Lífsform   Fjölær jurt.
     
Kjörlendi   Sól.
     
Blómlitur   Purpurarauður.
     
Blómgunartími   Júlí.
     
Hæð   50-60 sm
     
Vaxtarhraði  
     
 
Vaxtarlag   Breiðir brúskar stórra laufblaða, blómin stök á löngum stilkum sem eru ögn hærðir eða hárlausir.
     
Lýsing   Fjölæringur, allt að 60 sm hár. Stilkar lítt hærðir, verða hárlausir með aldrinum. Lauf tvíþrífingruð, smálaufin dökkgræn, með grábláa slikju í sterkri sól, skipt í allmarga mjó-oddbaugótt til aflanga, ydda bleðla. Laufin allt að 11 × 2,5 sm, græn, hárlaus ofan, ögn hærð til hárlaus á neðra borði. Blómin allt að 13 sm breið, purpurarauð á löngum stilk. Krónublöðin öfugegglaga, útstæð. Fræflar allt að 1,5 sm, frjóþræðir rauðir, frjóknappar gulir. Frævur 2-3, þétthærðar. Aldin allt að 3 sm.&
     
Heimkynni   M og S Evrópa.
     
Jarðvegur   Djúpur, frjór, vel framræstur, hæfilega rakur.
     
Sjúkdómar  
     
Harka   8
     
Heimildir   = 1,2, http://www.rareplants.de
     
Fjölgun   Skipting eða rótargræðlingar að hausti, sáning.
     
Notkun/nytjar   Stakstæð, í skrautblómabeð, raðir, þyrpingar. Ein af auðræktuðustu bóndarósunum. Mjög gamlar plöntur sem blómstra lítið sem ekkert er hægt að taka upp og skipta og gróðursetja í nýja mold, því á löngu tíma geta bóndarósir valdið jarðvegsþreytu. Ungar plöntur sem eru tregar að blómstra hafa ef til vill verið gróðursettar of djúpt. Brumin ættu að vera með um 3-4 (-5) sm moldarlag ofan á sér.
     
Reynsla   Í Lystigarðinum eru til tvær gamlar plöntur sem þrífast vel og blómstra árlega. Harðgerð, þrífst vel á Akureyri, á að standa óhreyfð sem lengst. Öll yrkin sem nefnd eru til sögu þrífast einnig dável en eru dágóðan tíma að ná sér á strik.
     
Yrki og undirteg.  
     
Útbreiðsla  
     
Lystigarður Akureyrar - Eyrarlandsstofa - Sími: 462 7487 - Netfang: gkb@akureyri.is