Í morgunsárið - Ragna Sigurðardóttir Í morgunsárið greiðir hún sér með trékambi. Hægt með föstum
strokum. Vöxturinn er svo mikill að hana kitlar í svörðinn. Hún
strýkur hendinni yfir gróðurinn. Finnur blóm springa út undir
fingurgómunum. Sóleyjar og baldursbrár. Hún leggur kambinn frá
sér. Fer út í garðinn og krýpur. Kippir upp kartöflugrösum. Rótar og
grefur með berum höndum. Djúpt ofan í moldinni finnur hún sætar og
safaríkar appelsínur.
|
| Ættkvísl |
|
Lonicera |
| |
|
|
| Nafn |
|
tatarica |
| |
|
|
| Höfundur |
|
L. |
| |
|
|
| Ssp./var |
|
|
| |
|
|
| Höfundur undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Yrki form |
|
|
| |
|
|
| Höf. |
|
|
| |
|
|
| Íslenskt nafn |
|
Rauðtoppur |
| |
|
|
| Ætt |
|
Geitblaðsætt (Caprifoliaceae). |
| |
|
|
| Samheiti |
|
|
| |
|
|
| Lífsform |
|
Lauffellandi runni. |
| |
|
|
| Kjörlendi |
|
Sól-hálfskuggi. |
| |
|
|
| Blómlitur |
|
Hvítgulur til skærrauður. |
| |
|
|
| Blómgunartími |
|
Vor-sumar. |
| |
|
|
| Hæð |
|
2-4 m |
| |
|
|
| Vaxtarhraði |
|
|
| |
|
|
|
|
|
| Vaxtarlag |
|
Uppréttur, lauffellandi runni, allt að 4 m hár. Sprotar gráir, hárlausir. |
| |
|
|
| Lýsing |
|
Lauf allt að 6 sm, egglaga til lensulaga, hvassydd, bogadregin eða hálfhjartalaga við grunninn, oftast hárlaus, sjaldan smádúnhærð, bláleit á neðra borði. Blómin tvö og tvö saman, axlastæð. Blómleggir allt að 2 sm. Króna allt að 2,5 sm, hvít til skærrauð. Krónupípan bein eða ögn útblásin við grunninn. Berin hnöttótt, skarlatsrauð til gulappelsínugul. |
| |
|
|
| Heimkynni |
|
S Rússland, til M Asíu. |
| |
|
|
| Jarðvegur |
|
Meðalfrjór, sendinn, vel framræstur. |
| |
|
|
| Sjúkdómar |
|
|
| |
|
|
| Harka |
|
3 |
| |
|
|
| Heimildir |
|
1 |
| |
|
|
| Fjölgun |
|
Vetrar- og sumargræðlingar, sáning, sveiggræðsla. |
| |
|
|
| Notkun/nytjar |
|
Í óhlippt limgerði, í þyrpingar, sem stakstæður runni, í blönduð beð.
|
| |
|
|
| Reynsla |
|
Í Lystigarðinum er til ein gömul planta undir þessu nafni og níu plöntur sem sáð var til 1979, gróðursettar í beð 1984 sem og ein planta sem sáð var til 1983 og gróðursett í beð 1984. Allar þrífast vel, en kala dálítið árlega. -----
Harðgerður runni og nokkuð vindÞolinn, þarf reglulega snyrtingu. Laufgast snemma á vorin eins og flestir toppar og hættir því við skemmdum í vorfrostum. |
| |
|
|
| Yrki og undirteg. |
|
Fjölmörg yrki í ræktun t.d. má nefna, 'Arnold's Red' með dökkrauð blóm og ber, ‘Fenzlii’ Laufin gulrákótt og gulflikrótt, 'Latifolia' með sverar og steklegar greinar, stór blöð, ljósbleik blóm og rauð ber, 'Virginalis' með hvít blóm og appelsínugul ber. |
| |
|
|
| Útbreiðsla |
|
|
| |
|
|
|
|