Jón Thoroddsen - Barmahlíð
Hlíðin mín fríða
hjalla meður græna
og blágresið blíða
og berjalautu væna,
á þér ástaraugu
ungur réð ég festa,
blómmóðir bezta!
Sá ég sól roða
síð um þína hjalla
og birtu boða
brúnum snemma fjalla.
Skuggi skauzt úr lautu,
skreið und gráa steina,
leitandi leyna.
Blómmóðir bezta,
beztu jarðargæða
gaf þér fjöld flesta
faðir mildur hæða.
Hver mun svo, er sér þig,
sálar þjáður dofa,
að gleymi guð lofa?
Hlíð, þér um haga
hlýr æ blási andi,
döggvi vordaga
dögg þig sífrjóvgandi!
Um þig aldrei næði,
af þér svo að kali,
vetur vindsvali! |
|
Alnus viridis ssp. viridis
Ættkvísl |
|
Alnus |
|
|
|
Nafn |
|
viridis |
|
|
|
Höfundur |
|
(Chaix) DC. |
|
|
|
Ssp./var |
|
ssp. viridis |
|
|
|
Höfundur undirteg. |
|
|
|
|
|
Yrki form |
|
|
|
|
|
Höf. |
|
|
|
|
|
Íslenskt nafn |
|
Grænelri |
|
|
|
Ætt |
|
Bjarkarætt (Betulaceae) |
|
|
|
Samheiti |
|
|
|
|
|
Lífsform |
|
Runni |
|
|
|
Kjörlendi |
|
Sól |
|
|
|
Blómlitur |
|
Kvenreklar rauðbrúnir |
|
|
|
Blómgunartími |
|
Vor |
|
|
|
Hæð |
|
1-2.5 m |
|
|
|
Vaxtarhraði |
|
|
|
|
|
|
|
|
Vaxtarlag |
|
Uppréttur runni allt að 2,5 m á hæð, með allmarga uppétta stofna, greinar límkenndar, stöku sinnum dúnhærðar, þegar þær eru ungar, brum legglaus. |
|
|
|
Lýsing |
|
Lauf ögn fleyglaga, límkennd í fyrstu, jaðrar óreglulega sagtenntir, mattgræn ofan, gulleitari og meira glansandi á neðra borði hárlaus nema dúnhærð á æðastrengjum á neðra borði. Æðastrengjapör 5-10 laufleggir styttri en 1 sm langir. Karlreklar 5-7 sm, uppréttir í fyrstu, seinna hangandi, koma um leið og laufin. Kvenreklar 0,7-1,5 sm, egglaga, í klösum, 7-15 saman, gulbrúnir, köngulhreistur mörg, mjög smá. |
|
|
|
Heimkynni |
|
Evrópa (Fjöll) |
|
|
|
Jarðvegur |
|
Rakur, sendinn, magur. |
|
|
|
Sjúkdómar |
|
|
|
|
|
Harka |
|
4 |
|
|
|
Heimildir |
|
1 |
|
|
|
Fjölgun |
|
Sumargræðlingar, sáning. |
|
|
|
Notkun/nytjar |
|
Sem stakstæðir runnar, í skjólbelti, í þyrpingar, í uppgræðslu. |
|
|
|
Reynsla |
|
Í Lystigarðinum eru til tvær plöntur sem sáð var til 2000 og gróðursettar í beð 2001, báðar þrífast vel. Grænelri er meðalharðgert - harðgert. Kelur töluvert, sérstaklega fyrstu árin í uppeldi. |
|
|
|
Yrki og undirteg. |
|
|
|
|
|
Útbreiðsla |
|
|
|
|
|
|
|