Jón Thoroddsen - Barmahlíð

Hlíðin mín fríða
hjalla meður græna
og blágresið blíða
og berjalautu væna,
á þér ástaraugu
ungur réð ég festa,
blómmóðir bezta!

Sá ég sól roða
síð um þína hjalla
og birtu boða
brúnum snemma fjalla.
Skuggi skauzt úr lautu,
skreið und gráa steina,
leitandi leyna.

Blómmóðir bezta,
beztu jarðargæða
gaf þér fjöld flesta
faðir mildur hæða.
Hver mun svo, er sér þig,
sálar þjáður dofa,
að gleymi guð lofa?

Hlíð, þér um haga
hlýr æ blási andi,
döggvi vordaga
dögg þig sífrjóvgandi!
Um þig aldrei næði,
af þér svo að kali,
vetur vindsvali!


Alnus viridis ssp. viridis
Ættkvísl   Alnus
     
Nafn   viridis
     
Höfundur   (Chaix) DC.
     
Ssp./var   ssp. viridis
     
Höfundur undirteg.  
     
Yrki form  
     
Höf.  
     
Íslenskt nafn   Grænelri
     
Ætt   Bjarkarætt (Betulaceae)
     
Samheiti  
     
Lífsform   Runni
     
Kjörlendi   Sól
     
Blómlitur   Kvenreklar rauðbrúnir
     
Blómgunartími   Vor
     
Hæð   1-2.5 m
     
Vaxtarhraði  
     
 
Grænelri
Vaxtarlag   Uppréttur runni allt að 2,5 m á hæð, með allmarga uppétta stofna, greinar límkenndar, stöku sinnum dúnhærðar, þegar þær eru ungar, brum legglaus.
     
Lýsing   Lauf ögn fleyglaga, límkennd í fyrstu, jaðrar óreglulega sagtenntir, mattgræn ofan, gulleitari og meira glansandi á neðra borði hárlaus nema dúnhærð á æðastrengjum á neðra borði. Æðastrengjapör 5-10 laufleggir styttri en 1 sm langir. Karlreklar 5-7 sm, uppréttir í fyrstu, seinna hangandi, koma um leið og laufin. Kvenreklar 0,7-1,5 sm, egglaga, í klösum, 7-15 saman, gulbrúnir, köngulhreistur mörg, mjög smá.
     
Heimkynni   Evrópa (Fjöll)
     
Jarðvegur   Rakur, sendinn, magur.
     
Sjúkdómar  
     
Harka   4
     
Heimildir   1
     
Fjölgun   Sumargræðlingar, sáning.
     
Notkun/nytjar   Sem stakstæðir runnar, í skjólbelti, í þyrpingar, í uppgræðslu.
     
Reynsla   Í Lystigarðinum eru til tvær plöntur sem sáð var til 2000 og gróðursettar í beð 2001, báðar þrífast vel. Grænelri er meðalharðgert - harðgert. Kelur töluvert, sérstaklega fyrstu árin í uppeldi.
     
Yrki og undirteg.  
     
Útbreiðsla  
     
Grænelri
Grænelri
Grænelri
Grænelri
Lystigarður Akureyrar - Eyrarlandsstofa - Sími: 462 7487 - Netfang: gkb@akureyri.is