Í morgunsárið - Ragna Sigurðardóttir Í morgunsárið greiðir hún sér með trékambi. Hægt með föstum
strokum. Vöxturinn er svo mikill að hana kitlar í svörðinn. Hún
strýkur hendinni yfir gróðurinn. Finnur blóm springa út undir
fingurgómunum. Sóleyjar og baldursbrár. Hún leggur kambinn frá
sér. Fer út í garðinn og krýpur. Kippir upp kartöflugrösum. Rótar og
grefur með berum höndum. Djúpt ofan í moldinni finnur hún sætar og
safaríkar appelsínur.
|
| Ættkvísl |
|
Iris |
| |
|
|
| Nafn |
|
variegata |
| |
|
|
| Höfundur |
|
L. |
| |
|
|
| Ssp./var |
|
|
| |
|
|
| Höfundur undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Yrki form |
|
|
| |
|
|
| Höf. |
|
|
| |
|
|
| Íslenskt nafn |
|
Trúðaíris |
| |
|
|
| Ætt |
|
Sverðliljuætt (Iridaceae). |
| |
|
|
| Samheiti |
|
|
| |
|
|
| Lífsform |
|
Fjölær jurt. |
| |
|
|
| Kjörlendi |
|
Sól til hálfskuggi. |
| |
|
|
| Blómlitur |
|
Gulur, hvítur til gulur með rauðbrúnar æðar. |
| |
|
|
| Blómgunartími |
|
Júní-júlí. |
| |
|
|
| Hæð |
|
30-45 sm |
| |
|
|
| Vaxtarhraði |
|
|
| |
|
|
|
|
|
| Vaxtarlag |
|
Skegg-íris með jarðstöngla, 20-50 sm hár. Stönglar greinóttir. |
| |
|
|
| Lýsing |
|
Lauf dökkgræn, sverðlaga, með rifjum, allt að 30 x 3 sm. Blómin 3-6, 5-8 sm í þvermál, stoðblöð útblási, með græn-purpura slikju, pípan allt að 2,5 sm, bikarblöð öfugegglaga, 2 sm breið, baksveigð, hvít til ljósgul með rauð-brúnar æðar, skeggið skærgult, fánar aflangir, uppréttir, skærgulir, greinar stílsins gulir. |
| |
|
|
| Heimkynni |
|
M & SA Evrópa. |
| |
|
|
| Jarðvegur |
|
Rakur, lífefnaríkur, vel framræstur. |
| |
|
|
| Sjúkdómar |
|
|
| |
|
|
| Harka |
|
|
| |
|
|
| Heimildir |
|
= 1, https://en.wikipedia.org/wiki/Iris_variegata, http://www.missouribotanicalgarden.org/PlantFinder/PlantFinderDetails.aspx?taxonid=281141&isprofile=0& |
| |
|
|
| Fjölgun |
|
Skipting, sáning. |
| |
|
|
| Notkun/nytjar |
|
|
| |
|
|
| Reynsla |
|
Þessi gullfallega planta hefur reynst harðgerð í Grasagarði Reykjavíkur og verður væntanlega eftirsótt garðplanta í framtíðinni (H. Sig.). |
| |
|
|
| Yrki og undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Útbreiðsla |
|
|
| |
|
|
|
|