Í morgunsárið - Ragna Sigurðardóttir Í morgunsárið greiðir hún sér með trékambi. Hægt með föstum
strokum. Vöxturinn er svo mikill að hana kitlar í svörðinn. Hún
strýkur hendinni yfir gróðurinn. Finnur blóm springa út undir
fingurgómunum. Sóleyjar og baldursbrár. Hún leggur kambinn frá
sér. Fer út í garðinn og krýpur. Kippir upp kartöflugrösum. Rótar og
grefur með berum höndum. Djúpt ofan í moldinni finnur hún sætar og
safaríkar appelsínur.
|
| Ættkvísl |
|
Hypericum |
| |
|
|
| Nafn |
|
orientale |
| |
|
|
| Höfundur |
|
L. |
| |
|
|
| Ssp./var |
|
|
| |
|
|
| Höfundur undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Yrki form |
|
|
| |
|
|
| Höf. |
|
|
| |
|
|
| Íslenskt nafn |
|
Tyrkjagullrunni |
| |
|
|
| Ætt |
|
Gullrunnaætt (Hypericaceae). |
| |
|
|
| Samheiti |
|
|
| |
|
|
| Lífsform |
|
Fjölær jurt. |
| |
|
|
| Kjörlendi |
|
Sól. |
| |
|
|
| Blómlitur |
|
Gulur. |
| |
|
|
| Blómgunartími |
|
Ágúst-september. |
| |
|
|
| Hæð |
|
7-45 sm |
| |
|
|
| Vaxtarhraði |
|
|
| |
|
|
|
|
|
| Vaxtarlag |
|
Fjölær jurt, 7-45 sm há, ekki með svarta kirtla. Stönglar uppréttir eða útafliggjandi, stundum rótskeyttir. Lauf 10-40 x 2-10 mm, legglaus, mjóaflöng eða oddbaugótt-aflöng til öfuglensulaga eða bandlaga, bogadregin í oddinn eða sljóydd, jaðrar með gullgulyddar kirtiltennur eða eru kirtil-randhærð, grunnur fleyglaga, ögn ljósari neðan, ekki bláleit, þykk-pappírskennd, æðamynstrið ekki netæðótt, jaðrar eyrnablaða með kirtila.
|
| |
|
|
| Lýsing |
|
Blóm 1,5-3 sm í þvermál, stjörnulaga, 1-ca17, vaxa frá 1-4 stöngulliðum, eru í hálfsveip eða stuttri, sívalri blómskipun. Bikarblöð 6-8 mm, aflöng-öfuglensulaga, fræflar 0,6x krónublöðin, fræflarnir 3 og 3 saman í knippum. Stílar 3 talsins, 8-10 mm, 2-3,3x egglegið, ekki samvaxnir, útstæðir. Olíukirtlar á fræhýði bandlaga. |
| |
|
|
| Heimkynni |
|
Tyrkland (V & N Anatolia) Rúaaland (A Georgia, V Azerbajan). |
| |
|
|
| Jarðvegur |
|
Léttur, framræstur, magur. |
| |
|
|
| Sjúkdómar |
|
|
| |
|
|
| Harka |
|
7 |
| |
|
|
| Heimildir |
|
= 1 |
| |
|
|
| Fjölgun |
|
Skipting, sáninga að vorinu. |
| |
|
|
| Notkun/nytjar |
|
Í beð, í steinhæðir, í hleðslur, í kanta. |
| |
|
|
| Reynsla |
|
REYNSLA. Í Lystigarðinum eru til tvær plöntur sem sáð var til 2010 og gróðursettar í beð 2011, báðar þrífast vel. |
| |
|
|
| Yrki og undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Útbreiðsla |
|
|
| |
|
|
|
|