Jón Thoroddsen - Barmahlíð
Hlíðin mín fríða
hjalla meður græna
og blágresið blíða
og berjalautu væna,
á þér ástaraugu
ungur réð ég festa,
blómmóðir bezta!
Sá ég sól roða
síð um þína hjalla
og birtu boða
brúnum snemma fjalla.
Skuggi skauzt úr lautu,
skreið und gráa steina,
leitandi leyna.
Blómmóðir bezta,
beztu jarðargæða
gaf þér fjöld flesta
faðir mildur hæða.
Hver mun svo, er sér þig,
sálar þjáður dofa,
að gleymi guð lofa?
Hlíð, þér um haga
hlýr æ blási andi,
döggvi vordaga
dögg þig sífrjóvgandi!
Um þig aldrei næði,
af þér svo að kali,
vetur vindsvali! |
|
Acer palmatum v. palmatum
| Ættkvísl |
|
Acer |
| |
|
|
| Nafn |
|
palmatum |
| |
|
|
| Höfundur |
|
Thunb. |
| |
|
|
| Ssp./var |
|
v. palmatum |
| |
|
|
| Höfundur undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Yrki form |
|
|
| |
|
|
| Höf. |
|
|
| |
|
|
| Íslenskt nafn |
|
Japanshlynur |
| |
|
|
| Ætt |
|
Hlynsætt (Aceraceae) |
| |
|
|
| Samheiti |
|
|
| |
|
|
| Lífsform |
|
Runni - tré |
| |
|
|
| Kjörlendi |
|
Sól og skjól |
| |
|
|
| Blómlitur |
|
Purpuralitur |
| |
|
|
| Blómgunartími |
|
Vor |
| |
|
|
| Hæð |
|
8 - 12 m |
| |
|
|
| Vaxtarhraði |
|
|
| |
|
|
|
|
|
| Vaxtarlag |
|
Tré eða runni sem getur þó orðið allt að 25 m í heimkynnum sínum, en allt að 12 m í ræktun hérlendis a.ö.l. |
| |
|
|
| Lýsing |
|
Börkur grár eða grá-ljósbrúnn, sléttur. Sprotar fremur grannir, hárlausir, grænir eða rauðleitir. Laufin með 5-7 flipa, allt að 5 × 4,5 sm, flipar lensulaga, odddregnir, græn á efra borði, ljósari neðan, hárlaus, jaðrar með tvöfaldar tennur, sem vita fram. Blómskipunin upprétt, með 10-20 purpuralit blóm. Aldin allt að 3 sm, hnotir með þunnan aldinvegg, vængir mætast í gleiðu horni. |
| |
|
|
| Heimkynni |
|
Japan, Taivan. |
| |
|
|
| Jarðvegur |
|
Rakur, vel framræstur. |
| |
|
|
| Sjúkdómar |
|
|
| |
|
|
| Harka |
|
5 |
| |
|
|
| Heimildir |
|
1, 2, http://apps.rhs.org |
| |
|
|
| Fjölgun |
|
Ágræðsla, græðlingar. Sáning strax og fræin hafa náð fullum þroska eða eftir að þau hafa verið forkæld. |
| |
|
|
| Notkun/nytjar |
|
Stakstætt tré, í raðir. Ræktaður í rökum en vel framræstum jarðvegi. Vökvið að sumrinu ef þurfa þykir. Litur laufanna er fallegastur í dálitlum skugga, en getur verið ágætur í fullri sól. Lauf geta orðið fyrir skaða vegna þurrks eða ef þau eru of mikið áveðurs. |
| |
|
|
| Reynsla |
|
Ekki í Lystigarðinum 2015. |
| |
|
|
| Yrki og undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Útbreiðsla |
|
|
| |
|
|
|
|