Halldór Kiljan Laxness , Bráðum kemur betri tíð. Bráðum kemur betri tíð með blóm í haga,
sæta langa sumardaga.
|
| Ættkvísl |
|
Lilium |
| |
|
|
| Nafn |
|
lophophorum |
| |
|
|
| Höfundur |
|
(Bureau & Franch.) Franch. |
| |
|
|
| Ssp./var |
|
|
| |
|
|
| Höfundur undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Yrki form |
|
|
| |
|
|
| Höf. |
|
|
| |
|
|
| Íslenskt nafn |
|
Sítrónulilja* |
| |
|
|
| Ætt |
|
Liljuætt (Liliaceae). |
| |
|
|
| Samheiti |
|
|
| |
|
|
| Lífsform |
|
Fjölæringur og laukplanta. |
| |
|
|
| Kjörlendi |
|
Sólríkur vaxtarstaður. |
| |
|
|
| Blómlitur |
|
Gulur, fölgulur eða fölgulgrænn með purpurarauðar doppur. |
| |
|
|
| Blómgunartími |
|
Síðsumars. |
| |
|
|
| Hæð |
|
15-20 sm |
| |
|
|
| Vaxtarhraði |
|
|
| |
|
|
|
|
|
| Vaxtarlag |
|
Falleg dvergvaxin lilja sem ætti að vera betur þekkt, ekki síst vegna sterks en létts sítrónuilms.
|
| |
|
|
| Lýsing |
|
Stönglar stuttir, aðeins 15-20 sm há. Með ‘allt of stór’ sítrónugul blóm, hvert með löng snúin blómhlífarblöð sem eru föst saman i oddinn í byrjun. Lifir í svölu loftslagi í rakri mómold en samt með góða framræslu. Laukar hálfegglaga, 1,5-3,5 sm í þvermál, hreistur fremur gisin, hvít, lensulaga 3,5-4×0,6-0,7 sm. Stönglar 10-45 sm háir. Lauf mjög breytileg, þétt saman eða stakstæð, bandlaga, mjólenslaga, lensulaga eða aflöng-lensulaga, 5-12×0,3-2 sm, jaðrar vörtóttir. Stoðblöð 5-13×0,3-1,0 sm. Blóm oftast stök, stöku sinnum 2-3, álút. Blómhlífarblöð gul, fölgul eða fölgulgræn með purpurarauðar doppur eða ekki með doppur, lensulaga eða mjóegglensulaga 4,5-5,7×0,9-1,6 sm innri blómhlífarblöðin randhærð báðum megin á hunangskirtlunum. Fræflar samluktir, 1,5-2 sm, frjóþræðir hárlausir. Frjóhnappar 7-10 mm. Egglaga 1-1,2×0,3-0,4 sm. Stíll um 1 sm, fræhulstur 2-3×1,5-2 sm.
|
| |
|
|
| Heimkynni |
|
Kína. |
| |
|
|
| Jarðvegur |
|
Frjór og vel framræstur. |
| |
|
|
| Sjúkdómar |
|
|
| |
|
|
| Harka |
|
|
| |
|
|
| Heimildir |
|
= eFlora of China, http://www.rareplants.co.uk
|
| |
|
|
| Fjölgun |
|
Með fræi. |
| |
|
|
| Notkun/nytjar |
|
Í skrautblómabeð. Þarf sólríkan vaxtarstað. |
| |
|
|
| Reynsla |
|
Var sáð í Lystigarðinum 1990 og flutt út í beð 2004, dauð, var sáð aftur í Lystigarðinum 2003 og flutt út í sólreit 2005, og enn var sáð 2007 og flutt í beð 2010. |
| |
|
|
| Yrki og undirteg. |
|
v. lophophorum ----
Lauf mjólensulaga, lensulaga eða aflöng-lensulaga, blómhlífarblöð með mjög lítið af purpurarauðum doppum eða doppulaus.
v. linearifolium (Sealy) S. Yun Liang ----
Lauf bandlaga, blómhlífarblöð greinilega doppótt. Auðræktuð en lengi að þroskast frá fræi og því miður spíra fræin inni í grænu fræhulstrinu t.d. á Bretlandseyjum.
|
| |
|
|
| Útbreiðsla |
|
Vex í skógum, brekkum og graslendi til fjalla í 2500-4500 m h.y.s. Kína (Sichuan, Xizang, Yunnan). |
| |
|
|
|
|