Halldór Kiljan Laxness - Heimsljós "Fegursta blómið, það lifir í huldum stað, fæstir fá nokkurntíma að sjá það, mörgum sést yfir það, nokkrir kunna ekki skil á gildi þess, þeir sem uppgötva það munu ekki sjá annað blóm síðan. Allan daginn hugsar maður um það. Þegar maður sefur dreymir mann það. Maður deyr með nafn þess á vörum."
|
| Ættkvísl |
|
Primula |
| |
|
|
| Nafn |
|
spectabilis |
| |
|
|
| Höfundur |
|
Tratt. |
| |
|
|
| Ssp./var |
|
|
| |
|
|
| Höfundur undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Yrki form |
|
|
| |
|
|
| Höf. |
|
|
| |
|
|
| Íslenskt nafn |
|
Tígullykill |
| |
|
|
| Ætt |
|
Maríulykilsætt (Primulaceae). |
| |
|
|
| Samheiti |
|
|
| |
|
|
| Lífsform |
|
Fjölær jurt. |
| |
|
|
| Kjörlendi |
|
Sól. |
| |
|
|
| Blómlitur |
|
Bleikrauður til lillalitur. |
| |
|
|
| Blómgunartími |
|
Júní-júlí. |
| |
|
|
| Hæð |
|
2-15 sm |
| |
|
|
| Vaxtarhraði |
|
|
| |
|
|
|
|
|
| Vaxtarlag |
|
Lauf 1,5-10 x 1-4 sm, ystu laufin eru alveg við jörð, breið egg-tígullaga til öfugegglaga til oddbaugótt eða aflöng, snubbótt til hvassydd, glansandi, með dreifðar, smár dældir á efra borði sem birtast sem svarta doppur, jaðrar brjóskkenndir. |
| |
|
|
| Lýsing |
|
Blómstilkar 2-15 sm , blómskipunin 2-5 blóma, stoðblöð 2-15 mm, band-lensulaga, rauðmenguð. Blómleggir 3-20 mm, uppréttir. Bikar 3-15 mm, pípulaga, flipar egglaga eða lensulaga, fræflar purpuralitir. Króna 2-4 sm, bleikrauð til lillalit, augða hvítt, flipar öfugegglaga, greinilega framjaðraðir, kirtilhærðir neðan. |
| |
|
|
| Heimkynni |
|
Við Gardavatn, N Ítalíu. (endemísk). |
| |
|
|
| Jarðvegur |
|
Rakur, kalkríkur, vel framræstur. |
| |
|
|
| Sjúkdómar |
|
Engir |
| |
|
|
| Harka |
|
6 |
| |
|
|
| Heimildir |
|
= 1, www.iucnredlist.org/details, encyclopedia.alpinegardensociety.net/plants/Primula/spectabilis |
| |
|
|
| Fjölgun |
|
Skipting, sáning. |
| |
|
|
| Notkun/nytjar |
|
Í fjölæringabeð, í steinhæðir. Fer að blómstra treglega með aldrinum. |
| |
|
|
| Reynsla |
|
Þrífst vel í Gasagarði Reykjavíkur. Myndirnar eru teknar í Grasagarði Reykjavíkur. |
| |
|
|
| Yrki og undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Útbreiðsla |
|
Einlend (endemísk) á N Ítalíu, fundin á mörgum stöðum, ekki talin vera í útrýmingarhættu.. |
| |
|
|
|
|