Í morgunsárið - Ragna Sigurðardóttir Í morgunsárið greiðir hún sér með trékambi. Hægt með föstum
strokum. Vöxturinn er svo mikill að hana kitlar í svörðinn. Hún
strýkur hendinni yfir gróðurinn. Finnur blóm springa út undir
fingurgómunum. Sóleyjar og baldursbrár. Hún leggur kambinn frá
sér. Fer út í garðinn og krýpur. Kippir upp kartöflugrösum. Rótar og
grefur með berum höndum. Djúpt ofan í moldinni finnur hún sætar og
safaríkar appelsínur.
|
| Ættkvísl |
|
Rosa |
| |
|
|
| Nafn |
|
gymnocarpa |
| |
|
|
| Höfundur |
|
Nutt. ex Torr. & A. Gray. |
| |
|
|
| Ssp./var |
|
|
| |
|
|
| Höfundur undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Yrki form |
|
|
| |
|
|
| Höf. |
|
|
| |
|
|
| Íslenskt nafn |
|
Húmrós |
| |
|
|
| Ætt |
|
Rósaætt (Rosaceae). |
| |
|
|
| Samheiti |
|
|
| |
|
|
| Lífsform |
|
Lauffellandi runni. |
| |
|
|
| Kjörlendi |
|
Sól-hálfskuggi. |
| |
|
|
| Blómlitur |
|
Bleikur. |
| |
|
|
| Blómgunartími |
|
Júlí-ágúst. |
| |
|
|
| Hæð |
|
150-250 sm |
| |
|
|
| Vaxtarhraði |
|
|
| |
|
|
|
|
|
| Vaxtarlag |
|
Villirós. Runni 150-250 sm hár, stilkar uppréttir, grannir, hárlausir, með beina þyrna í pörum, þornhærðir. Smálauf 5-9, hárlaus, vita mjög mikið frá hvert öðru (!!) egglaga-oddbaugótt til kringlótt, hvass tvísagtennt og kirtilhærð. Axlablöð mjó. |
| |
|
|
| Lýsing |
|
Blómin bleik, stök eða tvö saman, allt að 3(4) sm breið. Bikarblöð egglaga, langydd, detta af, blómleggir hárlausir til kirtilþornhærðir. Nýpur hnöttóttar, sporvala til perulaga 6-8 mm breiðar, með mörg, lítil fræ. |
| |
|
|
| Heimkynni |
|
Vestur N-Amerika. |
| |
|
|
| Jarðvegur |
|
Frjór, meðalrakur, vel framræstur. |
| |
|
|
| Sjúkdómar |
|
|
| |
|
|
| Harka |
|
Z6 |
| |
|
|
| Heimildir |
|
Huxley & al. 1992: The New Royal Horticultural Society Dictionary of Gardening 4,
Krüssmann, G. 1978: Handbuch der Laubgeholze. Band III Berlin - Hamburg
|
| |
|
|
| Fjölgun |
|
Sáning, sumargræðlingar. |
| |
|
|
| Notkun/nytjar |
|
Í blönduð trjá og runnabeð, í þyrpingar. |
| |
|
|
| Reynsla |
|
Sáð í Lystigarðinum 1992, kelur dálítið, vex vel og blómstraði mikið 2008 & 2009. |
| |
|
|
| Yrki og undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Útbreiðsla |
|
|
| |
|
|
|
|