Jón Thoroddsen - Barmahlíð

Hlíðin mín fríða
hjalla meður græna
og blágresið blíða
og berjalautu væna,
á þér ástaraugu
ungur réð ég festa,
blómmóðir bezta!

Sá ég sól roða
síð um þína hjalla
og birtu boða
brúnum snemma fjalla.
Skuggi skauzt úr lautu,
skreið und gráa steina,
leitandi leyna.

Blómmóðir bezta,
beztu jarðargæða
gaf þér fjöld flesta
faðir mildur hæða.
Hver mun svo, er sér þig,
sálar þjáður dofa,
að gleymi guð lofa?

Hlíð, þér um haga
hlýr æ blási andi,
döggvi vordaga
dögg þig sífrjóvgandi!
Um þig aldrei næði,
af þér svo að kali,
vetur vindsvali!


Rosa damescena bifera 'Rosa de Rescht'
Ættkvísl   Rosa
     
Nafn   damescena
     
Höfundur   Miller
     
Ssp./var   bifera
     
Höfundur undirteg.  
     
Yrki form   'Rosa de Rescht'
     
Höf.  
     
Íslenskt nafn  
     
Ætt   Rósaætt (Rosaceae).
     
Samheiti   Rose de Rescht, Gul e Rescht (=Rós frá Rescht).
     
Lífsform   Lauffellandi runni.
     
Kjörlendi   Sól til hálfskuggi.
     
Blómlitur   Dökkfagurrauður, djúpbleikur.
     
Blómgunartími   Júlí-september.
     
Hæð   50-120 sm
     
Vaxtarhraði  
     
 
Vaxtarlag   Lágvaxinn-miðlungsstór, þéttvaxinn, uppréttur rósarunni með sterklegar greinar, 50-120 sm hár og 90 sm breiður.
     
Lýsing   Þetta er Rosa damacena bifera rós, gömul, harðgerð með þéttfyllt, dökkfagurrauð, meðalstór blóm sem ilma mikið meira en blóm flestra annarra rósa, ilmurinn góður. Blómin eru á uppréttum stilkum sem ná upp fyrir laufið. Nancy Lindsay fann rósina 1940 í þorpinu Rescht í Persíu 1940 og rósin var í ræktun þar fyrir 1880 og hefur verið í ræktun í Noregi síðan 1940. Þetta er lágvaxinn-miðlungsstór, þéttvaxinn, uppréttur runni með sterklegar greinar og dökkgrænt, glansandi lauf með grábláan blæ. Rósin blómstrar mest í fyrstu en heldur svo áfram að blómstra fram í frost.
     
Heimkynni   Yrki.
     
Jarðvegur   Frjór, rakur, vel framræstur.
     
Sjúkdómar   Með mikla mótstöðu gegn svartroti, mjölsvepp og ryðsvepp.
     
Harka   Z4
     
Heimildir   Petersen, V. 1981: Gamle roser Iinye haver. Utgivet av de danske haveselskaber København 1981. http://www.hesleberg.no, http://www.welt-der-rosen,de/duftrosen/_duftrosen.htm, beta.finegardening.com/damask-perpetual-rose-rosa-rose-de-rescht, davesgarden.com/guides/pf/go/52097/#b
     
Fjölgun   Sumar-, síðsumar- eða vetrargræðlingar, ágræðsla, brumágræðsla.
     
Notkun/nytjar   Sólríkur vaxtarstaður, líkar ekki miklar rigningar. Þarf frjóan jarðveg. Hæfilegt er að hafa 4 plöntur á m². Talin góð í lágvaxið limgerði í Noregi. Er notuð stök, í beð, nokkrar saman og til afskurðar.
     
Reynsla   Rosa ‘Rosa de Resht’ var keypt í Lystigarðinn 2003 og plantað í beð 2004 vex þokkalega og blómstrar mikið. Önnur planta var keypt 2005, höfð í beði sunnan undir gróðurhúsinu, misfórst í vetrargeymslu veturinn 2006-2007. (2009).
     
Yrki og undirteg.  
     
Útbreiðsla  
     
Lystigarður Akureyrar - Eyrarlandsstofa - Sími: 462 7487 - Netfang: gkb@akureyri.is