Halldór Kiljan Laxness - Heimsljós "Fegursta blómið, það lifir í huldum stað, fæstir fá nokkurntíma að sjá það, mörgum sést yfir það, nokkrir kunna ekki skil á gildi þess, þeir sem uppgötva það munu ekki sjá annað blóm síðan. Allan daginn hugsar maður um það. Þegar maður sefur dreymir mann það. Maður deyr með nafn þess á vörum."
|
Ættkvísl |
|
Polemonium |
|
|
|
Nafn |
|
acutiflorum |
|
|
|
Höfundur |
|
Willd. ex Roem. & Schult. |
|
|
|
Ssp./var |
|
|
|
|
|
Höfundur undirteg. |
|
|
|
|
|
Yrki form |
|
|
|
|
|
Höf. |
|
|
|
|
|
Íslenskt nafn |
|
Lappastigi |
|
|
|
Ætt |
|
Jakobsstigaætt (Polemoniaceae). |
|
|
|
Samheiti |
|
P. caeruleum ssp. acutiflorum |
|
|
|
Lífsform |
|
Fjölær jurt. |
|
|
|
Kjörlendi |
|
Sól, hálfskuggi. |
|
|
|
Blómlitur |
|
Blápurpura. |
|
|
|
Blómgunartími |
|
Júlí-ágúst. |
|
|
|
Hæð |
|
25-30 sm |
|
|
|
Vaxtarhraði |
|
|
|
|
|
|
|
|
Vaxtarlag |
|
Fjölær jurt, 25-30 sm há. Stónglar ógreindir, neðri hlutinn hárlaus, efri hlutinn með löng hár, einnig kirtilhár. Laufin stakstæð, neðstu laufin eru með legg, efstu laufin með stuttan legg, leggur með kant, með rennu, kantar hærðir eða stundum næstum hárlausir. Blaðkan fjöðruð, neðstu laufin oftast með 8 pör smálaufa í mesta lagi. |
|
|
|
Lýsing |
|
Blómin breið-bjöllulaga, blápurpura (stöku sinnum hvít), 15-20 mm breið, samvaxin, djúp 5-flipótt. Flipar oddbaugóttir, mjókka í oddinn, með kögraða jaðra, ginið hært. Bikar 5-flipóttur. Fræflar 5. Frævurnar samsettar úr 3 einföldum frævum. Blómskipunin er blómfár klasi. Aldin hnöttótt, gul, hvert hýði er úr 3 hlutum. |
|
|
|
Heimkynni |
|
Skandinavía, N Ameríka. |
|
|
|
Jarðvegur |
|
Frjór, djúpur, rakur. |
|
|
|
Sjúkdómar |
|
|
|
|
|
Harka |
|
|
|
|
|
Heimildir |
|
= www.luontoportti.com/suomi/en/kukkakasvit/tall-jacobs-latter, HS |
|
|
|
Fjölgun |
|
Skipting að vori, sáning að hausti. |
|
|
|
Notkun/nytjar |
|
Í steinhæðir, í fjölæringbeð á skýldum stöðum, sem undirgróður. |
|
|
|
Reynsla |
|
Í Lystigarðinum er til ein planta undir þessu nafni, þrífst vel. Vex í raklendi og með ám og lækjum N til Troms á Finnmörku og víðar í Skandinavíu (HS). |
|
|
|
Yrki og undirteg. |
|
|
|
|
|
Útbreiðsla |
|
|
|
|
|
|
|