Jón Thoroddsen - Barmahlíð
Hlíðin mín fríða
hjalla meður græna
og blágresið blíða
og berjalautu væna,
á þér ástaraugu
ungur réð ég festa,
blómmóðir bezta!
Sá ég sól roða
síð um þína hjalla
og birtu boða
brúnum snemma fjalla.
Skuggi skauzt úr lautu,
skreið und gráa steina,
leitandi leyna.
Blómmóðir bezta,
beztu jarðargæða
gaf þér fjöld flesta
faðir mildur hæða.
Hver mun svo, er sér þig,
sálar þjáður dofa,
að gleymi guð lofa?
Hlíð, þér um haga
hlýr æ blási andi,
döggvi vordaga
dögg þig sífrjóvgandi!
Um þig aldrei næði,
af þér svo að kali,
vetur vindsvali! |
|
| Ættkvísl |
|
Saxifraga |
| |
|
|
| Nafn |
|
longifolia |
| |
|
|
| Höfundur |
|
Lapeyr. |
| |
|
|
| Ssp./var |
|
|
| |
|
|
| Höfundur undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Yrki form |
|
|
| |
|
|
| Höf. |
|
|
| |
|
|
| Íslenskt nafn |
|
Klettakóngur |
| |
|
|
| Ætt |
|
Steinbrjótsætt (Saxifragaceae). |
| |
|
|
| Samheiti |
|
|
| |
|
|
| Lífsform |
|
Fjölær, sígræn jurt. |
| |
|
|
| Kjörlendi |
|
Sól. |
| |
|
|
| Blómlitur |
|
Hvítur, stundum með rauðum dröfnum. |
| |
|
|
| Blómgunartími |
|
Júlí. |
| |
|
|
| Hæð |
|
40-60 sm |
| |
|
|
| Vaxtarhraði |
|
|
| |
|
|
|
|
|
| Vaxtarlag |
|
Stilkar mjög stuttir, ógreindir, mynda einu sinni blóm og deyja síðan (monocarpic). Myndar eina blaðhvirfingu sem verður allt að 14 sm í þvermál. |
| |
|
|
| Lýsing |
|
Lauf 6-11 x 0,4-0,7 sm, bandlaga, ydd, heilrend, kjötkennd, bláleit, fölgræn, snubbótt, með kjöl á neðra borði, með marga kalkkirtla aðeins á laufjöðrunum. Kalkútfellingar áberandi. Blómstöngull vex upp úr miðri blaðhvirfingunni eftir allmörg ár. Blómskipunin sívalur skúfur, allt að 60 x 15 sm, kirtilhærður. Krónublöð 7 x 4-5,5 mm, öfugegglaga, hvít, stundum með rauðar doppur.
|
| |
|
|
| Heimkynni |
|
Pyreneafjöll. |
| |
|
|
| Jarðvegur |
|
Léttur, framræstur, jafnrakur, kalkríkur. |
| |
|
|
| Sjúkdómar |
|
|
| |
|
|
| Harka |
|
6 |
| |
|
|
| Heimildir |
|
1 |
| |
|
|
| Fjölgun |
|
Sáning. |
| |
|
|
| Notkun/nytjar |
|
Í steinhæðir, í beð. |
| |
|
|
| Reynsla |
|
Hefur verið til í garðinum af og til. Mjög fallegur og tignarlegur í blóma. Var sáð í Lystigarðinum 2014 og gróðursettur í beð 2015. |
| |
|
|
| Yrki og undirteg. |
|
Nokkur yrki til í ræktun erlendis. Má þar nefna 'Magnfica' meðblaðhvirfingar allt að 15 sm í þvermál, blómskúfur stór. 'Wapole's Variety' minni með blágráar blaðhvirfingar, blóm í stuttu, hvítblóma axi. |
| |
|
|
| Útbreiðsla |
|
|
| |
|
|
|
|