Í morgunsárið - Ragna Sigurðardóttir Í morgunsárið greiðir hún sér með trékambi. Hægt með föstum
strokum. Vöxturinn er svo mikill að hana kitlar í svörðinn. Hún
strýkur hendinni yfir gróðurinn. Finnur blóm springa út undir
fingurgómunum. Sóleyjar og baldursbrár. Hún leggur kambinn frá
sér. Fer út í garðinn og krýpur. Kippir upp kartöflugrösum. Rótar og
grefur með berum höndum. Djúpt ofan í moldinni finnur hún sætar og
safaríkar appelsínur.
|
| Ættkvísl |
|
Saponaria |
| |
|
|
| Nafn |
|
officinalis |
| |
|
|
| Höfundur |
|
L. |
| |
|
|
| Ssp./var |
|
|
| |
|
|
| Höfundur undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Yrki form |
|
|
| |
|
|
| Höf. |
|
|
| |
|
|
| Íslenskt nafn |
|
Laugafreyðir, (þvottajurt) |
| |
|
|
| Ætt |
|
Hjartagrasaætt (Caryophyllaceae). |
| |
|
|
| Samheiti |
|
|
| |
|
|
| Lífsform |
|
Fjölær jurt. |
| |
|
|
| Kjörlendi |
|
Sól. |
| |
|
|
| Blómlitur |
|
Bleikur, rauð eða hvít. |
| |
|
|
| Blómgunartími |
|
Júlí-september. |
| |
|
|
| Hæð |
|
40-70 sm |
| |
|
|
| Vaxtarhraði |
|
|
| |
|
|
|
|
|
| Vaxtarlag |
|
Kröftum, næstum hárlaus, fjölær jurt, allt að 60 sm há, með sverar, hvítar, neðanjarðarrenglur.
|
| |
|
|
| Lýsing |
|
Laufin egglaga, með 3 áberandi, næstum samsíða æðastrengi. Blómskipunin samþjöppaður kvíslskúfur með almörgum stórum blómum. Bikar um 2 sm, tungukróna um 1 sm, mjó egglaga, næstum heilrend, bleik, rauð eða hvít. |
| |
|
|
| Heimkynni |
|
Víða í Evrópu. |
| |
|
|
| Jarðvegur |
|
Fremur rakur, lífrænn, framræstur. |
| |
|
|
| Sjúkdómar |
|
|
| |
|
|
| Harka |
|
4 |
| |
|
|
| Heimildir |
|
= 1 |
| |
|
|
| Fjölgun |
|
Sáning, sumargræðlingar, ýmisar sortir eru í ræktun. |
| |
|
|
| Notkun/nytjar |
|
Í steinhæðir, í hleðslur, í beð. |
| |
|
|
| Reynsla |
|
Harðgerð, sjaldgæf en þrífst vel, þarf að hefta útbreiðsluna! |
| |
|
|
| Yrki og undirteg. |
|
'Roseo-plena' daufbleik, ofkrýnd, 'Alba-plena' hvít, ofkrýnd blóm. |
| |
|
|
| Útbreiðsla |
|
|
| |
|
|
|
|