Jón Thoroddsen - Barmahlíð
Hlíðin mín fríða
hjalla meður græna
og blágresið blíða
og berjalautu væna,
á þér ástaraugu
ungur réð ég festa,
blómmóðir bezta!
Sá ég sól roða
síð um þína hjalla
og birtu boða
brúnum snemma fjalla.
Skuggi skauzt úr lautu,
skreið und gráa steina,
leitandi leyna.
Blómmóðir bezta,
beztu jarðargæða
gaf þér fjöld flesta
faðir mildur hæða.
Hver mun svo, er sér þig,
sálar þjáður dofa,
að gleymi guð lofa?
Hlíð, þér um haga
hlýr æ blási andi,
döggvi vordaga
dögg þig sífrjóvgandi!
Um þig aldrei næði,
af þér svo að kali,
vetur vindsvali! |
|
| Ættkvísl |
|
Poa |
| |
|
|
| Nafn |
|
pratensis |
| |
|
|
| Höfundur |
|
Linnaeus, Sp. Pl. : 67 (1753) |
| |
|
|
| Ssp./var |
|
|
| |
|
|
| Höfundur undirteg. |
|
|
| |
|
|
| Yrki form |
|
|
| |
|
|
| Höf. |
|
|
| |
|
|
| Íslenskt nafn |
|
Vallarsveifgras |
| |
|
|
| Ætt |
|
Poaceae (Grasaætt) |
| |
|
|
| Samheiti |
|
Poa angustiglumis Roshev. Poa articulata Ovcz. Poa bidentata Stapf Poa boliviensis Hack. Poa garanica Ikonn. Poa ianthoides Roiv. Poa maydelii Roshev. Poa pinegensis Roshev. Poa subglabriflora Roshev. Poa urjanchaica Roshev. Poa pratensis subsp. angustiglumis (Roshev.) Tzvelev Poa angustifolia var. angustiglumis (Roshev.) Vorosch. Poa pratensis var. angustiglumis (Roshev.) Bondarenko |
| |
|
|
| Lífsform |
|
Fjölær grastegund (einkímblöðungur) |
| |
|
|
| Kjörlendi |
|
Vex á túnum og í valllendi, hálfdeigjum og mýrum til fjalla. Mjög algeng um land allt en sennilega aðflutt með grasfræi í upphafi. |
| |
|
|
| Blómlitur |
|
|
| |
|
|
| Blómgunartími |
|
Júní-júlí |
| |
|
|
| Hæð |
|
0.1 - 0.7 (-0.9) m |
| |
|
|
|
|
|
| Vaxtarlag |
|
Lausþýfð, mjög breytileg tegund með skriðular, fremur fáar en blaðmiklar, langar renglur. Renglurnar eru flatvaxnar og blöðin samanbrotin um kjölinn, stráin fremur gisstæð, uppsveigð eða upprétt og beinvaxin, 20-70 (-90) sm á hæð. |
| |
|
|
| Lýsing |
|
Blöðin græn, allbreið, flöt, rennulaga og oft snarprend, blaðoddurinn í lögun eins og bátstefni. Slíðurhimna engin við neðsta blaðslíður, stutt við þau efstu (1-2 mm).
Punturinn er egglaga, grænn með fjólublárri slikju, frá 5 upp í 15 sm á lengd. Smáöxin með þrem til fimm blómum. Axagnirnar oftast fjólubláar, með skörpum kili, oddmjóar, þrítauga. Blómagnirnar með ullhárum við fótinn og upp eftir taugunum, oddmjóar, himnurendar, oft grænar neðan til, fjólubláar ofar. Blómgast í júní-júlí. 2n = 28?144.
"Nokkrir stofnar hafa verið innfluttir til ræktunar, en aðrir eru innlendir. Skipting tegundarinnar í deilitegundir er mjög á reiki og rannsóknir skortir á íslenskum vallarsveifgrösum. Skiptar skoðanir eru á því, hvaða deilitegundir vaxi hér, en einkum hafa þrjár verið taldar: subsp. pratensis, subsp. subcaerulea (Sm.) Hiitonen og subsp. alpigena (Fries ex Blitt) Hiitonen". (H.Kr.)
LÍK/LÍKAR: Hásveifgras, varpasveifgras & fjallasveifgras. Vallarsveifgrasið þekkist best frá þeim á skriðulum renglum, með samanbrotnum, löngum blaðsprotablöðum. |
| |
|
|
| Jarðvegur |
|
|
| |
|
|
| Heimildir |
|
1,2,3,9, HKr, http://www.efloras.org/florataxon.aspx?flora_id=3&taxon_id=200026035 |
| |
|
|
| Reynsla |
|
Notuð til sáninga í tún til ræktunar og beitar (innfluttir stofnar). |
| |
|
|
| |
|
|
| Útbreiðsla |
|
Algengt um land allt en afar breytilegt.
Önnur náttúruleg heimkynni t.d.: Afríka, Asía, Ástralía, Evrópa, N Ameríka, Kyrrahafseyjar, S Ameríka. |
| |
|
|
|
|